آیا بیماران مبتلا به دیابت میتوانند سیبزمینی آبپز مصرف کنند؟
سیبزمینی آبپز بهعنوان یک غذای پرمصرف جهانی، همواره مورد سوال بیماران دیابتی است. با وجود ارزش غذایی بالا، نگرانی درباره تأثیر آن بر قند خون وجود دارد. پاسخ به این سوال به عوامل متعددی مانند مقدار مصرف، روش پخت و ترکیب وعده غذایی بستگی دارد. در این مطلب، با استناد به جدیدترین مطالعات علمی، به بررسی ایمنی و نحوه مصرف آن میپردازیم.
________________________________________
۱. معرفی سیبزمینی آبپز
• ارزش غذایی در ۱۰۰ گرم:
- کالری: ۸۶
- کربوهیدرات: ۲۰ گرم (شامل ۱.۸ گرم فیبر)
- پروتئین: ۱.۷ گرم
- چربی: ۰.۱ گرم
• شاخص گلایسمی (GI): ۷۸ (بالا)، اما با سرد کردن پس از پخت به ۵۶ کاهش مییابد .
• بار گلایسمی (GL): ۱۷ (متوسط) در یک وعده ۱۵۰ گرمی.
________________________________________
۲. مکانیسم اثر بر قند خون
مطالعات نشان میدهند:
• مصرف ۱۵۰ گرم سیبزمینی آبپز قند خون را طی ۲ ساعت ۳۰-۴۰ میلیگرم/دسیلیتر افزایش میدهد .
• سرد کردن سیبزمینی پس از پخت، با تشکیل نشاسته مقاوم (Resistant Starch)، جذب گلوکز را کاهش داده و پاسخ انسولین را ۲۲-۲۵% بهبود میبخشد .
• ترکیب سیبزمینی با منابع پروتئین (مانند مرغ) یا چربیهای سالم (مانند روغن زیتون) باعث کاهش سرعت جذب قند میشود .
________________________________________
۳. مزایا و ریسکها
مزایا
- تأمین پتاسیم (۴۲۹ میلیگرم در ۱۰۰ گرم) که به کنترل فشار خون کمک میکند .
- وجود فیبر غذایی که حس سیری را افزایش میدهد .
- منبع ویتامین C و B6 که در تقویت سیستم ایمنی موثر است .
ریسکها
- مصرف بیش از ۱۵۰ گرم در وعده، خطر افزایش قند خون را بهویژه در دیابت نوع ۲ بالا میبرد .
- روش پخت نامناسب (مانند سرخ کردن) شاخص گلایسمی را تا ۹۵ افزایش میدهد .
________________________________________
۴. مقدار و نحوه مصرف توصیهشده
• مقدار مجاز: حداکثر ۱ عدد متوسط (۱۵۰ گرم) در وعده، ۲-۳ بار در هفته
• بهترین روش مصرف:
- سیبزمینی را با پوست آبپز کرده و پس از سرد کردن مصرف کنید.
- آن را با سبزیجات غیرنشاستهای (مانند بروکلی) یا پروتئین ترکیب کنید.
- جایگزینی سیبزمینی با غلات کامل (مانند برنج قهوهای) ممکن است خطر دیابت را کاهش دهد.
• هشدارها:
- از مصرف سیبزمینی لهشده یا پوره خودداری کنید (GI بالاتر).
- در دیابت بارداری، مصرف باید زیر نظر پزشک باشد.
________________________________________
۵. جمعبندی و توصیههای کلیدی
• ✅ سیبزمینی آبپز در مقادیر کنترلشده برای بیماران دیابتی ایمن است.
• ✅ روش پخت و ترکیب آن با سایر غذاها، تعیینکننده اصلی اثر آن بر قند خون است.
• ✅ جایگزینی سیبزمینی سرخشده با نوع آبپز و سردشده توصیه میشود.
• طبق دستورالعملهای انجمن دیابت آمریکا (۲۰۲۳)، بیماران دیابتی میتوانند سیبزمینی را بهعنوان بخشی از رژیم متعادل مصرف کنند، مشروط بر رعایت کنترل سهم مصرف و پایش قند خون .
________________________________________
سوالات و تجربیات خود را با شماره ۰۹۹۱۴۶۶۵۸۸۰ مطرح کنید.
«دیابسنس؛ هوشمندی، همراهی، آرامش – هر زمان، هر مکان»
#دیابسنس #تغذیه_دیابتی #کنترل_قندخون #سیب_زمینی_آبپز
عضویت در کانال آشپزخانه دیابسنس
@DiabsensKitchen